Krzyże na terenie parafii Czersk

1. Krzyż przy ulicy Starogardzkiej 44 w Czersku. Pierwszy krzyż postawiono tu około roku 1920, jednak w roku 1940 został wraz z innymi zniszczony przez Niemców. Po wojnie postawiono w tym miejscu nowy krzyż ufundowany przez p. Kazimierza Thiede. Krzyż ten wymieniono na nowy w roku 1985 za sprawą p. Kazimierza Zabrockiego, który ofiarował drewno natomiast wykonawcami byli p. Leon Prądziński i p. Józef Wilczewski. Krzyż poświęcił ks. Proboszcz Henryk Kotlenga.

2. Krzyż przy ulicy Świerczewskiego 27 w Czersku. Stoi na działce p. Michała Andrearczyka. Postawiono go po pierwszej wojnie światowej, a dokładnie po zbudowaniu torów kolejowych do Szlachty. W latach 1970 -1972 nowy krzyż postawił p. Michał Andrearczyk drewno na krzyż ofiarował p. Sylwester Pozorski a pomalował go p. Jan Andrearczyk. W roku 1992 postawiono nowy krzyż, wykonany przez p.Leona Prądzińskiego i p. Józefa Wilczewskiego. Materiał i robociznę zapłacił p. S. Pozorski a za malowanie p. Henryk Czerwicki. Krzyż pomalował nieżyjący już malarz p. Wiczanowski z ul. J. Bema. Figurę odnawia się co trzy lata. Poświęcenia dokonał w 1992 roku ks. Prałat Henryk Kotlenga.

3. Krzyż przy stacji benzynowej PREEM Krzyż powstał w 2000 r. ufundowany został przez rodzinę Pozorskich, jako podziękowanie za odebrane łaski. W tym samym roku został poświęcony przez ks. Henryka Kotlengę - proboszcza parafii Czersk.

4. Krzyż na wybudowaniu w okolicy Łęga 23 Stoi on na ziemi p. Jana Wutrycha. Pierwszy krzyż postawił jego dziadek po powrocie z I wojny światowej jako wotum wdzięczności za szczęśliwy powrót do domu. Drugi krzyż w tym samym miejscu był postawiony po II wojnie światowej przez ojca p. Jana Wutrycha, p. Franciszka, a ostatni z 1968 roku wykonany z betonu postawił p. Jan Wutrych. Aktu poświęcenia dokonał ks. Antoni Szatkowski.

5. Krzyż w Będźmierowicach u państwa M. A. Kulas Krzyż postawiła w 1948 r. p. Helena Kiedrowska na ziemi należącej do jej rodziców. Intencją wzniesienia krzyża był ślub p. Heleny Kiedrowskiej z p. Możuchem z Klaskawy oraz prośba o opiekę i zdrowie dla całej rodziny Kiedrowskich. Poświęcenie krzyża nastąpiło w tym samym roku. Po przeprowadzeniu się p. Heleny do Klaskawy, krzyżem zaopiekowała się jej siostra p. Cecylia Sikorska. Przy krzyżu odbywały się modlitwy majowe i czerwcowe. W 1968 r. krzyż został odnowiony, koszty odnowy pokryła p. Cecylia Sikorska, a poświęcenia dokonał ówczesny wikary z parafii Czersk ks. Antoni Szatkowski. Obecnie krzyżem opiekują się państwo Maria i Andrzej Kulas - aktualni właściciele ziemi. Z własnych funduszy odnowili go w 1991r.

6. Krzyż u p. Sękowskich w Będźmierowicach. Krzyż zbudowali w 1949 r. państwo Marta i Aleksander Sękowscy z okazji 25-lecia ślubu państwa Konrada i Cecylii Szmidt z domu Sękowskej ( rodzice misjonarza ojca Zygmunta Szmidta ), oraz jako wotum wdzięczności za powołanie kapłańskie ks. Antoniego Sękowskiego (wyświęcony w maju 1954 r.). Odnowienie krzyża nastąpiło w r. 1988. Obecnie krzyżem opiekuje się wnuk państwa Sękowskich p. Stanisław z żoną p. Henryką.

7. Krzyż w Klaskawie Postawił p. Leon Fierek w 1957 roku w podzięce za odebrane łaski. Pierwsze odnowienie nastąpiło w 1980 roku, przez p. Konrada Szmaglińskiego. Odnowienie figury Pana Jezusa nastąpiło w 1989 roku. Koszty renowacji ponieśli mieszkańcy wsi, którzy też roztaczają nad nim opiekę.

8. Krzyż we wsi Struga. Krzyż drewniany został postawiony przez Izydora Osowskiego w roku 1936 jako wotum dziękczynne za odebrane łaski. Odnowienie krzyża miało miejsce w roku 1985. Renowację sfinansowało koło łowieckie z Koronowa. Opiekę nad krzyżem sprawują mieszkańcy wsi.

9. Krzyże w Ostrowitem Wjeżdżając do wsi po lewej stronie ulicy ( koło baru) stoi krzyż, który został postawiony w 1921 roku. Fundatorami byli panowie: Antoni, Izydor i Józef Pruszak. Odnowienie nastąpiło w roku 1963 przez p. A. Pruszaka. Drugi krzyż we wsi Ostrowite znajduje się w centrum wsi, postawiony został w 1949 roku. Działkę pod krzyż ofiarowała p. Emilia Ossowska. Fundatorami byli mieszkańcy wsi.

10. Krzyż w Bagnach. Postawiony został przypuszczalnie w roku 1910 przez poprzedniego właściciela p. Słomińskiego. Odnowiony został w 1982 roku przez p. Grzegorza Szczepańskiego.

11. Krzyż we wsi Konefki. Nie wiadomo, w którym roku został postawiony. Na pewno został odnowiony w 1920 roku przez p. Urbańskiego, a następnie przez mieszkańców wsi w roku 1958. W 1993 roku wymieniono krzyż drewniany na metalowy z rur mosiężnych. Fundatorem i budowniczym tego krzyża był p. Henryk Łangowski, były mieszkaniec wsi Konefki, obecnie mieszkaniec Czerska.

12. Krzyż w Kurczem. Jak pamiętają starsi mieszkańcy krzyż stał niegdyś w sadzie u p. Helwicha. Data postawienia krzyża nie jest znana, jednak wiadomo, że w 1930 roku odnowiono go i za zgodą gospodarza przeniesiono na koniec wsi. W 1989 roku odnowiono go ponownie. Fundatorami i wykonawcami byli panowie Jan Turzyński i Leon Łangowski, mieszkańcy wsi.

13. Krzyż przy zbiegu ulic Tucholckiej i 21 lutego w Czersku Przed II wojną światową na tym miejscu stała kapliczka Matki boskiej, jednak została ona zniszczona przez Niemców. Po wojnie p. Władysław Włoch i p. Bolesław Światek postawili tu krzyż, który stał do roku 1989. W tym samym roku postawiono nowy krzyż z żelaza, który ufundowała rodzina Włochów. Poświęcenia krzyza dokonał ówczesny wikary z parafii w Czersku ks. Sylwester Bąk.

14. Krzyż przy ulicy Łukowskiej 18 w Czersku. Krzyż ten postawiony został przed wojną i przetrwał czas okupacji. Pod koniec lat siedemdziesiątych postawiono nowy, wykonany przez Bolesława Światka. Poświecenia krzyża dokonał ks. Jan Strużewski. Ostatnie odnowienie miało miejsce w roku 1992, dokonał tego p. H. Szatkowski, który zdjął rozpadająca się już drewnianą figurę. W czasie tej czynności spadł nieszczęśliwie na ziemię i połamał sobie żebra. Po tym zdarzeniu leżał około pół roku w gipsie. Potem zakupiono nową metalową figurę na krzyż, ale jej nie zamocowano, ponieważ krzyż jest w złym stanie (zmurszała poprzeczna belka).

15. Krzyż w Łukowie. W Łukowie koło szkoły stoi krzyż z płaskorzeźbą św. Rocha. Wykonany został przez kamieniarza p. Konrada Racę w 1937 roku. Inicjatorem postawienia krzyża był nieżyjący już nauczyciel p. Józef Berent.

16. Krzyż w Nieżurawie Historia powstania krzyża nie jest znana. Obecnie opiekę nad krzyżem sprawuje p. Jadwiga Łącka. Niedawno zbudowano nowe ogrodzenie. Leśniczy, p. Mirosław Łangowski przekazał materiał na ten cel. Natomiast wykonaniem ogrodzenia zajął się p. Krzysztof Wybrański.

17. Krzyż w Gutowcu Został postawiony w 1920 roku. Odnowiony z inicjatywy p. Jana Czerwińskiego w 1937 roku. Cała wieś przyczyniła się materialnie do odbudowy krzyża. Ponowne odrestaurowanie nastąpiło w 1991 r. Zaangażowali się w tej sprawie: p. Rozalia Krencka, jej syn Czesław oraz p.Gertruda Bomba. Wieść gminna głosi, że pod figurą krzyża spoczywają zwłoki maleńkich dzieci, które zmarły podczas II wojny światowej, a pochowane zostały w tym poświęconym miejscu. Pod koniec XX wieku podczas porządkowania terenu p. Krencka odnalazła szczątki /kości/ tych dzieci. Zostały one ponownie zakopane wraz ze zniszczoną figurą Matki Najświętszej. Krzyż przyciąga społeczność wiejską nie tylko do ukwiecenia i porządkowania, ale przede wszystkim do wspólnych modlitw.

18. Krzyż w Kurkowie. Już przed II wojną światową stał tu krzyż, który jednak został zniszczony przez Niemców. W Polsce Ludowej długo trwały zabiegania i starania o uzyskanie zezwolenia na postawienie nowego krzyża. Stało się to dopiero w 1990 r. Obecny krzyż został postawiony i poświęcony w roku 1991. Inicjatorem tego był p. Alojzy Krzoska, a współuczestniczyła w tym cała wieś.

19. Krzyż w Sienicy. Pierwszy postawiony krzyż (data nieznana) został ścięty i spalony przez Rosjan w II wojnie światowej. W 1960 roku z inicjatywy p. Miszewskiego postawiono drugi krzyż fundowany przez mieszkańców wsi. Poświecenie krzyża odbyło się potajemnie, nieoficjalnie. Przez bardzo długi czas krzyżem opiekował się p. Żychski, później p. Meger. Informację o dacie postawienia i fundatorach zakopano w butelce pod krzyżem.

20. Krzyż na skrzyżowaniu dróg we wsi Łubna. Postawili go mieszkańcy wiele lat przed II wojną światową. W 1940 roku został ścięty i zniszczony przez młodzież niemiecką. W 1945 roku mieszkańcy wsi postawili ponownie krzyż w tym samym miejscu. W latach sześćdziesiątych wymieniono drewno krzyża na nowe, drewno ofiarował p. Kałduński. Postać Pana Jezusa ukrzyżowanego wykonali panowie Konrad i Józef Raca. W latach 60 -tych wymieniono drewno krzyża ze względu na zniszczone jego części. Proboszcz parafii Czersk poprosił ówczesną sołtys p. Jadwigę Czapiewską o postawienie nowego, ze względu na spore zniszczenie przez warunki atmosferyczne. Obecnie stojący krzyż pochodzi z roku 1987 . Wykonany jest z drewna dębowego i stoi ma betonowej podstawie. W dziele tym uczestniczyli mieszkańcy wsi: panowie Jan Żalikowski, Jan Warszyński, Leon Baszanowski , Antoni Czapiewski oraz złożone ofiary wielu innych. W kwietniu 1988 roku poświęcenia krzyża dokonał obecny proboszcz parafii ks. Prałat Henryk Kotlenga.

Opracowania i zdjęcia wykonały katechetki:
Maria Brzezińska Szkoła Podstawowa nr 1 im. Janusza Korczaka w Czersku
oraz Bernadeta Rostankowska Zespół Szkół im Jana Pawła II w Czersku