|
|
 Wiek XVIII. Czas postępu, czas rewolucji. |
LV
Temat: Polska i jej sąsiedzi w II poł XVIII w.
s. 129 - 130
1. Wojny XVII i początku XVIII wieku przyniosły Polsce osłabienie i straty terytorialne.
2. Naszymi sąsiadami w II połowie XVIII w. były: Austria, Prusy
i Rosja.
3. Państwa te były silne a Polska była słaba.
4. Sąsiedzi Polski Polska
- silna armia, - słaba armia,
- duże dochody - małe dochody
państwa, państwa,
- potężna władza - słaba władza
władców, króla,
- sprawne rządy, - niesprawny rząd
- opieka państwa - władza szlachty
nad chłopami, nad chłopami,
- likwidacja - przywileje
przywilejów, szlacheckie,
- szkolnictwo. – szkolnictwo !!!
LVI /LVII
Temat: Ostatnia elekcja w Polsce.
Stanisław August Poniatowski – król tragiczny.
s. 131
1. W 1764 r. królem elekcyjnym został Stanisław (August) Poniatowski.
2. Stanisław August Poniatowski został królem dzięki poparciu carycy rosyjskiej Katarzyny II.
3. Król był człowiekiem mądrym i dążył do reform (zmian w kraju na lepsze).
4. Część Polaków popierała króla, część była mu przeciwna – ludzie niewykształceni bali się silnej władzy monarchy.
V. Sąd nad królem
- prokuratorzy – przygotują materiały obciążające króla,
- adwokaci (obrońcy) - przygotują materiały w obronie króla,
- sędziowie – przygotują się do wydania wyroku
[winny < - > niewinny]
LVIII
Temat: Konfederacja barska i
I rozbiór Polski 1772 .
s. 132 – 133
1. Konfederacja – to umowa szlachty w jakiejś sprawie.
2. W Barze na Podolu (Ukraina) część szlachty zawiązała konfederację:
- przeciw królowi,
- obrona religii katolickiej,
- protest przeciw Rosji – przeciw wtrącaniu się jej w sprawy Polski.
3. Konfederacja barska – I polskie powstanie narodowe 1768 – 1772.
4. I rozbiór Polski 1772 r. II poł. XVIII w.
- Rosja – ziemie litewski i białoruskie,
- Prusy – Pomorze, część Wielkopolski, Warmia, odcięły Polskę od morza,
- Austria – część Małopolski z kopalniami soli, część Ukrainy.
5. Czy I rozbiór Polski był korzystny? (dla Polski)
Rozbiór pokazał, że Polskę należy wzmocnić.
“Rzeczpospolita nierządem stoi” – to bardzo niemądre słowa głoszone przez część szlachty polskiej.
LIX / LX
Temat: Polskie Oświecenie, czyli próby wzmocnienia kraju. Czasy stanisławowskie.
s. 133
1. 12 X 1773 r. powołano Komisję Edukacji Narodowej – pierwsze w świecie ministerstwo edukacji nadzorujące szkolnictwo.
12 października – Dzień Edukacji Narodowej (Dzień Nauczyciela).
2. Towarzystwo dla Ksiąg Elementarnych – wydawano podręczniki.
3. 1764 r. król powołał Szkołę Rycerską – dla ubogiej szlachty (Tadeusz Kościuszko).
“Oby jemu było dobrze (w życiu)
i z nim było dobrze (innym)”.
4. Król organizował “obiady czwartkowe” dla ludzi wykształconych.
5. Zmiany w miastach – poprawa prawa miejskiego.
6. Architektura i sztuka w czasach „króla Stasia”:
- Zamek Królewski w W–wie (odbudowany po II wojnie światowej),
- Pałac na Wodzie w warszawskich Łazienkach,
- Marcello Bacciarelli - portrety władców Polski w tym Stanisława Augusta Poniatowskiego,
- Bernardo Bellotto zwany Canaletto - widoki Warszawy wykorzystane po II wojnie światowej do odbudowy miasta.
LXI
Temat: Dlaczego cenimy Konstytucję 3 maja 1791 r.?
II rozbiór Polski 1793 r.
s. 134 - 136
1. 1788 – 1792 – Sejm Wielki, Sejm Czteroletni
- zwolennikami reform w kraju byli: król Stanisław August Poniatowski, Stanisław Staszic, Hugo Kołłątaj.
2. Konstytucja - to najważniejsza ustawa w państwie.
3. Szkolną konstytucją jest Statut Szkoły.
4. Konstytucję 3 Maja 1791 r. przygotowano w tajemnicy i uchwalono przez aklamację – złamano prawo, był to zamach – ale czy można było w tej sytuacji inaczej ratować kraj?
5. Konstytucja była próbą naprawy i wzmocnienia państwa.
6. Dzień 3 maja jest świętem państwowym i dniem wolnym od pracy i szkoły.
7. Konfederacja targowicka – porozumienie magnatów przeciw Konstytucji 3 Maja
- uzyskali pomoc carycy rosyjskiej Katarzyny II,
- obalili Konstytucję,
- doprowadzili do II rozbioru Polski,
- byli zdrajcami.
8. II rozbiór Polski 1793 r.
- Rosja zabrała ziemie białoruskie
i ukraińskie,
- Prusy zabrały Gdańsk, Wielkopolskę, część Mazowsza i Małopolski.
LXII
Temat: Powstanie Kościuszkowskie – chłopi chwytają za kosy.
s. 137
Na czele kolejnego powstania stanął Tadeusz Kościuszko.
1. 24 marca 1794 r. na rynku w Krakowie złożył przysięgę.
2. W powstaniu walczyli chłopi uzbrojeni w kosy – kosynierzy.
3. Bp Racławicami
4 kwietnia 1794 r. [chłop Wojciech Bartos Bartosz Głowacki.
4. W Warszawie na czele ludu walczył szewc Jan Kiliński.
5. Po bp Maciejowicami Kościuszko dostał się do niewoli, a powstanie upadło.
LXIII
Temat: III rozbiór Polski. Przyczyny upadku państwa.
s. 138
s. 129 - 138
1. III rozbiór Polski miał miejsce
w 1795 r. – upadek państwa
II poł XVIII w.
2. Przyczyny upadku Polski:
- słabe państwo polskie,
- silni i agresywni sąsiedzi,
- przywileje szlacheckie.
LXIV
Temat: Legiony Polskie we Włoszech. „Jeszcze Polska nie umarła …”
s. 139
1. W 1797 r. część Polaków utworzyła we Włoszech u boku Napoleona Legiony Dąbrowskiego.
2. Pieśń Legionów powstała
w 1797 r. stała się hymnem Polski
w 1926 r.
3. Legioniści walczyli we Włoszech, Hiszpanii, Austrii, Prusach i … na San Domingo.
4. Napoleon utworzył w 1807 r.
(I poł XIX w.) Księstwo Warszawskie jako namiastkę państwa polskiego.
Legionistów polskich cenimy za to, że próbowali odzyskać niepodległość.
LXVI
Temat: Kultura staropolska wokół nas.
s. 141 – 144
1. Co to jest kultura?
Podręcznik s. 141
2. Kultura staropolska wokół nas:
- pałace królewskie i magnackie,
- budynki kościołów,
- wyposażenie pałaców i kościołów,
- Kalwarie [Kalwaria Wielewska],
- obyczaje świąteczne – Boże Narodzenie, Wielkanoc,
- dawne potrawy,
- zwroty: pan, pani,
- polska gościnność. |
|
|
| Podręczniki | |
|
| Dla rodzica | |
|
| Nasze Konkursy | |
|
|
